Streszczenie listu do Filipian
Głównym powodem napisania listu do Filipian jest wsparcie materialne, jakie otrzymał Paweł od zboru w czasie swojej pracy ewangelizacyjnej. Z tej przyczyny apostoł sławi hojność i bezinteresowność Filipian dla pracy Pańskiej, wspomina także swoje związane z tym doświadczenia. Teologia listu dostosowana jest do tej narracji, podkreślając potrzebę ofiary spraw tego życia dla przyszłej chwały:
- Filipian 1 - modlitwa Pawła za Filipian, pokreślająca potrzebę uzupełnienia miłości znajomością prawdy dla wydawania dobrego owocu sprawiedliwości; wzrost wydawania świadectwa o Chrystusie (jedni z miłości, drudzy dla własnej chwały); Chrystus treścią życia apostoła, dla którego śmierć byłaby zyskiem z uwagi na spotkanie z Panem, ale pozostanie w ciele jest zyskiem dla tych, którym służy Słowem Bożym;
- Filipian 2 - hymn o uniżeniu Jezusa Chrystusa; wypracowujcie zbawienie; składam z siebie ofiarę; posłannictwo
Tymoteusza i Epafrodyta;
- Filipian 3 - obecne życie bez wartości; Paweł rezygnuje ze sprawiedliwości Zakonu, zabiega natomiast o sprawiedliwość z wiary, aby doświadczyć mocy zmartwychwstania Chrystusa; celem apostoła nagroda w górze w Jezusie Chrystusie - "będąc doskonałymi, tak rozumujmy"; nasza ojczyzna jest w niebie; zagłada losem wrogów krzyża Chrystusa;
- Filipian 4 - o nic się nie martwcie, ale wszystkie prośby przestawiajcie Bogu, a pokój Boży będzie strzegł waszych serc; cokolwiek jest prawdziwe i czyste, to liczcie sobie; podziękowanie za wsparcie i troskę, pozdrowienia.
Filipian 1
Flp. 1:9-11
"I o to się modlę, aby wasza miłość coraz bardziej obfitowała w poznanie i we wszelkie zrozumienie; (10) Abyście mogli rozpoznać to, co lepsze, żebyście byli szczerzy i bez zarzutu na dzień Chrystusa; (11) Napełnieni owocami sprawiedliwości, które przynosicie przez Jezusa Chrystusa ku chwale i czci Boga" (UBG)
Komentarz: agape, o której mówi werset 9, jest miłością prawdy. Wybrani, którzy zostali nią obdarzeni, mają zainteresowanie w słuchaniu nauki i wprowadzaniu jej w życie, przez co w coraz większym stopniu wydają właściwy owoc uczynków. Usprawiedliwienie, określone w wersecie 11 jako 'napełnienie owocami sprawiedliwości', wymaga nie tylko uczynków, ale także zrozumienia, jakiego rodzaju uczynki są wymagane. Dopiero współpraca tych dwóch elementów - zrozumienia i uczynków - może być podstawą rzeczywistej reformy charakteru człowieka, a tym samym pojednania z Bogiem.
Kontekstowe tematy Biblijne:
- rozszerzony komentarz do Flp. 1:9-11
- zrodzenie z ducha
- w końcu bracia cokolwiek jest...
- chrzest duchem
- gnosis, synesis, sofia, epignosis
Flp. 1:12-18
"A chcę, bracia, abyście wiedzieli, że to, co mnie spotkało, spowodowało jeszcze większe rozkrzewienie ewangelii; (13) Tak że moje więzy z powodu Chrystusa stały się znane w całym pałacu i u wszystkich innych. (14) A wielu braci w Panu nabrało otuchy z powodu moich więzów i z większą odwagą, bez lęku zaczęło głosić słowo. (15) Niektórzy wprawdzie z zazdrości i sporu, inni zaś z dobrej woli głoszą Chrystusa. (16) Jedni ze sporu głoszą Chrystusa nieszczerze, sądząc, że dodadzą ucisku moim więzom; (17) Inni zaś z miłości, wiedząc, że jestem przeznaczony do obrony ewangelii. (18) Cóż więc? Mimo wszystko każdym sposobem, czy obłudnie, czy szczerze, Chrystus jest głoszony. Z tego się raduję i będę się radował" (UBG)
Komentarz: dlaczego apostoł Paweł cieszy się z głoszenia Ewangelii, nawet jeśli dzieje się to 'z zazdrości i sporu'? Celem ewangelizacji jest 'wyłowienie' z tłumu tych, którzy zostali wybrani przez Boga, aby stanowić Jego Kościół w obecnym czasie. Warunkiem uczestnictwa w Kościele jest jednak pokuta, a warunkiem pokuty - zapoznanie się z Ewangelią. Dlatego z punktu widzenia zgromadzania Kościoła nie są istotne pobudki głoszących, ale to, żeby nauka o Chrystusie dotarła do właściwych osób. Głoszenie Ewangelii jest priorytetem apostoła Pawła, co on sam podkreśla od początku omawianego fragmentu.
Kontekstowe tematy Biblijne:
Flp. 1:21-24
"Dla mnie bowiem życie to Chrystus, a śmierć to zysk. (22) Lecz jeśli życie w ciele jest dla mnie owocem mojej pracy, to nie wiem, co mam wybrać. (23) Jedno i drugie bowiem mnie naciska: chcę odejść i być z Chrystusem, bo to o wiele lepsze; (24) Lecz pozostać w ciele jest bardziej potrzebne ze względu na was" (UBG)
Komentarz: wypowiadając słowa z wersetów 23 i 24, apostoł Paweł daje wyraz swojej wierze, że po śmierci dostąpi zmartwychwstania do natury duchowej i będzie z Panem. Ta perspektywa była dla niego o wiele cenniejsza niż "życie w ciele", jednak poczucie obowiązku za współwierzących nakazywało kontynuować pracę, która została mu powierzona. Zestawienie takich dwóch perspektyw: życia w ciele i życia z Panem pokazuje, że apostoł nie spodziewał się oczekiwać na zmartwychwstanie tysięcy lat, aż rozpocznie się Królestwo Chrystusa, ale spodziewał się spotkania z Panem bezpośrednio po zakończeniu swojej ziemskiej misji.
Kontekstowe tematy Biblijne:
- zmartwychwstanie
- ja jestem zmartwychwstanie i życie
- jeżeli tylko w tym życiu w Chrystusie nadzieję pokładamy...
- zmartwychwstanie życia i zmartwychwstanie sądu
Filipian 2
Flp. 2:1-4
"Jeśli więc jest jakieś pocieszenie w Chrystusie, jeśli jakaś pociecha miłości, jeśli jakaś wspólnota Ducha, jeśli jakieś współczucie i miłosierdzie; (2) Dopełnijcie mojej radości, bądźcie tej samej myśli, mając tę samą miłość, będąc zgodni i jednomyślni; (3) Nie czyńcie nic z kłótliwości ani z próżnej chwały, lecz w pokorze uważajcie jedni drugich za wyższych od siebie. (4) Niech każdy dba nie tylko o to, co jego, ale i o to, co innych" (UBG)
Komentarz: postulat "tej samej myśli" w zborze chrześcijańskim wynika z faktu, że wszyscy mamy jedno Słowo Boże i tego samego ducha, który prowadzi nas "z chwały w chwałę", do coraz pełniejszego pojmowania "wraz ze wszystkimi świętymi, jaka jest szerokość, długość, głębokość i wysokość" (Ef. 3:18; 2 Kor. 3:18). Różnice, jakie w tym względzie występują między wyznaniami i indywidualnie, wynikają z naszej niedoskonałości oraz faktu, że obecnie jesteśmy w drodze. "Po części bowiem poznajemy i po części prorokujemy. Ale gdy przyjdzie to, co doskonałe, wtedy przeminie to, co jest cząstkowe" (1 Kor. 13:9,10). Podstawą naszego przybliżania się do Pana w poznaniu jest agape - miłość prawdy, która jest nie tylko wolą Bożą działającą w wybranych, ale także uzdalnia ich do rozumienia nauk Pańskich (1 Jn. 5:20). Dlatego Paweł pisze w Flp. 2:2, że mamy być jednomyślni, "mając tę samą miłość". Mamy także zachowywać właściwą postawę wobec siebie nawzajem ("uważajcie jedni drugich za wyższych od siebie") z tego samego powodu - jeśli mam szacunek do drugiego, jestem w stanie czerpać z naszej relacji. Nie tylko dobry wzór postępowania, ale także zrozumienie prawdy. Jeśli jestem najlepszy i najmądrzejszy, nie przyjmę niczego (choćby to, co mam, było wadliwe w świetle Słowa Bożego).
Kontekstowe tematy Biblijne:
- gnosis, synesis, sofia, epignosis (Kol. 1:9-12)
- w końcu bracia cokolwiek jest... (Flp. 4:8)
- co to jest prawda? (Jn. 18:38)
- miłość agape (Rzym. 5:5)
Flp. 2:6-8
"Który, będąc w postaci Boga, nie uważał bycia równym Bogu za grabież; (7) Lecz ogołocił samego siebie, przyjmując postać sługi i stając się podobny do ludzi; (8) A z postawy uznany za człowieka, uniżył samego siebie i był posłuszny aż do śmierci, i to śmierci krzyżowej" (UBG)
Komentarz: Jezus w swoim bycie przedludzkim posiadał postać Boga - nie naturę. Greckie morfe oznacza kształt, formę, wygląd zewnętrzny. Zatem nasz Pan manifestował się innym stworzeniom tak, jak sam Bóg, nie posiadając jednak Boskiej natury. Co więcej, nie uznał bycia równym Bogu za rzecz, którą zamierzał przywłaszczyć (werset 6 w tłumaczeniu uwzględniającym greckie harpagmos w formie biernej - rzecz, która ma zostać zrabowana), ale wręcz przeciwnie - przyjął postać (morfe) sługi i jako taki ogołocił samego siebie i uniżył aż do śmierci, przeznaczając na ofiarę wszystko, czym stał się jako człowiek.
Kontekstowe tematy Biblijne:
- rozszerzony komentarz do Flp. 2:6-8
- trzy natury Jezusa Chrystusa
- Bogiem było Słowo
- jednorodzony bóg w łonie Ojca
- Jezus obrazem Boga; zrodzony, a nie stworzony
Flp. 2:10,11
"Aby na imię Jezusa zginało się wszelkie kolano na niebie, na ziemi i pod ziemią. (11) I aby wszelki język wyznawał, że Jezus Chrystus jest Panem ku chwale Boga Ojca" (UBG)
Komentarz: podczas dnia sądu każde stworzenie zostanie przyprowadzone do uznania królewskiej władzy Chrystusa i podporządkowania się jej, przynajmniej w warstwie zewnętrznej. Istotą sądu będzie zreformowanie charakteru niewybranych, podobnie jak obecny Wiek Ewangelii służy reformie wybranych. Tak rozumiany sąd obejmuje nauczanie, próbowanie, karcenie i dopiero na końcu - wyrok. Apostoł Paweł wskazuje w wersetach 10 i 11, że każde stworzenie zistanie temu procesowi poddane, co nie oznacza jednak, że w każdym przypadku zakończy się on sukcesem.
Kontekstowe tematy Biblijne:
- rozszerzony komentarz do Flp. 2:10,11
- sąd ludzkości
- przypowieść o owcach i kozłach
- wylanie ducha świętego
Flp. 2:12,13
"Dlatego, moi umiłowani, tak jak zawsze byliście posłuszni, nie tylko w mojej obecności, ale jeszcze bardziej teraz, pod moją nieobecność, z bojaźnią i drżeniem wykonujcie swoje zbawienie. (13) Bóg bowiem sprawia w was i chęć, i wykonanie według jego upodobania" (UBG)
Komentarz: zbawienie, o którym czytamy w Flp. 2:12-13, jest nagrodą zmartwychwstania do chwały Boskiej natury w Królestwie Chrystusa. Bóg wybiera sobie tych, którym umożliwi start w biegu o tę nagrodę, udzielając ducha miłości prawdy - ducha, przez którego 'sprawia w wierzących chęć i wykonanie według jego upodobania'. Poddając się tej Boskiej woli służby dla prawdy, rozwijamy zrozumienie Słowa Bożego i bierzemy udział w służbie na jego rzecz, wzorem Pana Jezusa. Najwierniejsi z wybranych 'wykonają swoje zbawienie', uzyskując cel swojej pracy w chwale z Panem.
Kontekstowe tematy Biblijne:
- rozszerzony komentarz do Flp. 2:12,13
- zadatek ducha świętego
- wybór i przeznaczenie
- łaską bowiem jesteście zbawieni przez wiarę
- w końcu bracia cokolwiek jest...
Flp. 2:17
"Lecz choćbym został złożony na ofiarę i w posłudze waszej wiary, raduję się i cieszę z wami wszystkimi" (UBG)
Komentarz: zadaniem zrodzonych z ducha nowych stworzeń jest podejmowanie - wzorem Jezusa Chrystusa - ofiary dla Słowa Bożego w jego badaniu, nauczaniu i ewangelizacji. Pisząc o przelaniu krwi, Paweł nawiązuje do oczekującej go męczeńskiej śmierci, która będzie przypieczętowaniem tej jego ofiary ponoszonej na rzecz Kościoła.
Kontekstowe tematy Biblijne:
- rozszerzony komentarz do Flp. 2:17
- ofiara Kościoła
- szeroka i wąska droga
- stawiajcie ciała wasze jako ofiarę żywą, świętą
Filipian 3
Flp. 3:3
"My bowiem jesteśmy obrzezaniem, którzy w duchu służymy Bogu i chlubimy się w Chrystusie Jezusie, a nie pokładamy ufności w ciele" (UBG)
Komentarz: obrzezanie jest fizyczną reprezentacją ofiary ciała, którą podejmują wszyscy wierzący w Chrystusa. Stary człowiek, który jest przeznaczony na śmierć, jest zastępowany człowiekiem nowym, kształtowanym przez ćwiczenie w wykonywaniu prawa Bożego - dlatego Paweł pisze, że w duchu służymy Bogu. Wzmianka o pokładaniu ufności w ciele dotyczy przestrzegania Zakonu Mojżeszowego, którego przepisy (m.in. ten dotyczący obrzezania) dotyczyły postępowania z ciałem. Pokładanie ufności to przekonanie, że przez takie literalne zabiegi możemy być przed Bogiem usprawiedliwieni.
Kontekstowe tematy Biblijne:
- rozszerzony komentarz do Flp. 3:3
- ofiara ciała
- obrzezanie jako pieczęć usprawiedliwienia
- sprawiedliwy z wiary żyć będzie
Flp. 3:8-11
"Owszem, wszystko uznaję za stratę dla znakomitości poznania Chrystusa Jezusa, mojego Pana, dla którego wszystko utraciłem i uznaję to za gnój, aby zyskać Chrystusa; (9) I znaleźć się w nim, nie mając własnej sprawiedliwości, tej, która jest z prawa, ale tę, która jest przez wiarę Chrystusa, to jest sprawiedliwość z Boga przez wiarę; (10) Żeby poznać jego i moc jego zmartwychwstania oraz swój udział w jego cierpieniach, upodabniając się do jego śmierci; (11) Abym jakimkolwiek sposobem dostąpił powstania z martwych" (UBG)
Komentarz: w wersecie 9 Paweł kontrastuje sprawiedliwość z prawa ze sprawiedliwością z wiary - ta pierwsza jest uzyskiwana własnym wysiłkiem człowieka, który przestrzega przepisów prawa; ta druga 1) jest z Boga, ponieważ została zapewniona przez Jezusa Chrystusa, który dał jej wzór, 2) jest z wiary, która jest darem Boga dla wybranych w elemencie poświęcającej miłości agape.
Werset 10 wymienia środki, które prowadzą do uzyskania tej Bożej sprawiedliwości. Występująca tutaj grecka fraza tu gnonai auton właściwie może być przetłumaczona jako "przez poznanie". "Po to, żeby poznać" jest tłumaczeniem gramatycznie możliwym, ale nie uwzględnia kontekstu. Ponieważ usprawiedliwienie jest procesem rzeczywistej reformy charakteru, poznanie Chrystusa jest środkiem prowadzącym do tego celu, a nie na odwrót.
Jesteśmy zatem usprawiedliwieni przez poznanie Jezusa, poznanie mocy jego zmartwychwstania i współudział w jego cierpieniach - Boska miłość agape, która udzielana jest wybranym, jest miłością prawdy i jako taka motywuje do zdobywania wiedzy o Chrystusie (gnosis - poznanie), a przez to jest źródłem nowego zrodzenia (zmartwychwstania) oraz ofiary ciała złożonej na ołtarzu służby dla Słowa Bożego. Wybrani, którzy mają udział we wszystkich tych doświadczeniach, mają w perpektywie zmartwychwstanie do natury duchowej (werset 11).
Zrodzenie z ducha jest udziałem w mocy zmartwychwstania Chrystusa, ponieważ nasz Pan jako pierwszy doświadczył zrodzenia z ducha, kiedy zaraz po chrzcie u Jana zstąpił nań duch Boży, a głos z nieba oznajmił, że stał się on synem Boga (dotychczas będąc synem Józefa i Marii).
Kontekstowe tematy Biblijne:
- rozszerzony komentarz do Flp. 3:8-11
- usprawiedliwienie w Chrystusie
- usprawiedliwienie z wiary
- jeśli kto przychodzi do mnie, a nie ma w nienawiści...
- zrodzenie z ducha
Flp. 3:12-15
"Nie żebym to już osiągnął albo już był doskonały, ale dążę, aby pochwycić to, do czego też zostałem pochwycony przez Chrystusa Jezusa. (13) Bracia, ja o sobie nie myślę, że już pochwyciłem. Lecz jedno czynię: zapominając o tym, co za mną, a zdążając do tego, co przede mną; (14) Biegnę do mety, do nagrody powołania Bożego, które jest z góry w Chrystusie Jezusie. (15) Ilu więc nas jest doskonałych, tak myślmy. A jeśli o czymś inaczej myślicie, i to wam Bóg objawi" (UBG)
Komentarz: nagrodą powołania Wieku Ewangelii jest zmartwychwstanie do Boskiej natury, do czego apostoł dąży, ale czego - póki życia w ciele - nie osiągnął. Ten cel powinni widzieć przed sobą wszyscy doskonali - wszyscy zrodzeni z ducha, którzy przez zanurzanie się w znajomość Słowa doświadczają chrztu duchem. A jeśli celu tego nie widzą, duch miłości do prawdy, którego otrzymali w darze, pozwoli im ten cel dostrzec i osiągnąć.
Kontekstowe tematy Biblijne:
- rozszerzony komentarz do Flp. 3:12-15
- chrzest duchem
- duch mądrości i objawienia
- jeżeli tylko w tym życiu w Chrystusie nadzieję pokładamy...
Flp. 3:18,19
"Wielu bowiem, o których wam często mówiłem, postępuje inaczej, a teraz nawet z płaczem mówię, że są wrogami krzyża Chrystusa. (19) Ich końcem jest zatracenie, ich Bogiem jest brzuch, a ich chwała jest w hańbie; myślą oni o tym, co ziemskie" (UBG)
Komentarz: wrogami krzyża są zrodzeni z ducha, którzy jednak nie podejmują swojego poświęcenia i żyją dla spraw tego świata. Ponieważ sąd nad domem Bożym trwa obecnie, nowe stworzenia, które zostaną znalezione przez Pana całkowicie bezowocnymi, rzeczywiście czeka zatracenie - koniec egzystencji we wtórej śmierci.
Kontekstowe tematy Biblijne:
- rozszerzony komentarz do Flp. 3:18,19
- usprawiedliwienie z wiary
- zagłada dla tych, którzy nie uwierzyli prawdzie
- sąd ludzkości
Flp. 3:20,21
"Nasza zaś ojczyzna jest w niebie, skąd też oczekujemy Zbawiciela, Pana Jezusa Chrystusa. (21) On przemieni nasze podłe ciało, aby było podobne do jego chwalebnego ciała, zgodnie ze skuteczną mocą, którą też może poddać sobie wszystko" (UBG)
Komentarz: ojczyzna jest tłumaczeniem greckiego politeuma, które właściwie oznacza prawo przebywania bez formalnego obywatelstwa. Celem nowych stworzeń jest zmartwychwstanie do natury duchowej. Boska miłość agape jest zadatkiem tej przyszłej chwały, ale ostatecznego wyniku każdy będzie mógł być pewny po wykonaniu swojego poświęcenia. Dlatego obecnie dzięki otrzymanemu duchowi prawdy oglądamy duchowe krajobrazy z perspektywy stworzeń cielesnych, aby przy inauguracji Królestwa zostać przemienionymi do natury duchowej i otrzymać w pełni nasze niebieskie obywatelstwo.
Kontekstowe tematy Biblijne:
- rozszerzony komentarz do Flp. 3:20,21
- zmartwychwstanie
- zrodzenie z ducha
- ja jestem zmartwychwstanie i życie
Filipian 4
Flp. 4:3
"Proszę też i ciebie, wierny towarzyszu, pomagaj tym, które razem ze mną pracowały w ewangelii, wraz z Klemensem i z innymi moimi współpracownikami, których imiona są w księdze życia" (UBG)
Komentarz: imię w Biblii oznacza charakter. Księgą, która określa charakter wierzących, jest Biblia. Ponieważ ukształtowanie takiego charakteru jest warunkiem uzyskania daru życia wiecznego, określenie 'księga życia' koresponduje z rolą, jaką odgrywa w życiu wierzących Pismo św. Znając Biblijny wzorzec charakteru przedstawiony w Jezusie Chrystusie, nie tylko wiemy, jakie cechy mamy rozwijać sami w sobie, ale widząc dobry owoc ducha współwyznawców, stwierdzamy, że ich imiona są zapisane w księdze życia.
Kontekstowe tematy Biblijne:
- rozszerzony komentarz do Flp. 4:3
- zbawienie w imieniu Jezusa
Flp. 4:8
"W końcu, bracia, co prawdziwe, co uczciwe, co sprawiedliwe, co czyste, co miłe, co chwalebne, jeśli jest jakaś cnota i jakaś chwała – o tym myślcie" (UBG)
Komentarz: greckie logidzomai, które często jest tłumaczone jako 'przemyslajcie' lub 'rozważajcie', oznacza także 'liczcie sobie'. Mieści zatem w sobie zarówno element rozsądzania prawdy, co jest szczególnym zadaniem nowych stworzeń, ale także budowanie na pozyskanym zrozumieniu swojego charakteru.
Kontekstowe tematy Biblijne:
- rozszerzony komentarz do Flp. 4:8
- wypełnienie owocu sprawiedliwości
- wypracowujcie swoje wybawienie
- owocem zaś ducha jest
Flp. 4:17
"Nie żebym pragnął daru, ale pragnę owocu, który by wzrastał na wasze konto" (UBG)
Komentarz: troską apostoła Pawła jest duchowy przychód na duchowym rachunku Filipian - wydawanie owoców ducha poprzez gotowość udzielania materialnego wsparcia potrzebującym.
Kontekstowe tematy Biblijne:
[początek strony]