Streszczenie 1 listu do Tesaloniczan
1 list do Tesaloniczan ma w przeważającej części charakter osobisty. Nie mogąc odwiedzić młodej wspólnoty, apostoł Paweł wysłał do niej Tymoteusza, który przyniósł bardzo pozytywne informacje. Stąd w swoim liście Paweł wyraża radość z wytrwałości Tesaloniczan w wierze i zapewnia ich o duchowej łączności. Nieliczne, ale bardzo istotne wątki teologiczne dotyczą zmartwychwstania Kościoła i znaków powrotu Pana:
- 1 Tesaloniczan 1 - podziękowanie za wiarę Tesaloniczan i ich gorliwość w głoszeniu Ewangelii; znaki wyboru Bożego;
- 1 Tesaloniczan 2 - apologia działalności Pawła; problemy apostoła w ponownym odwiedzeniu zboru;
- 1 Tesaloniczan 3 - wizyta Tymoteusza w Tesalonice; powrót Tymoteusza i zdanie relacji Pawłowi; radość i dziękczynienie za wiarę Tesaloniczan;
- 1 Tesaloniczan 4 - potrzeba miłości braterskiej i obfitowania w owocach uczynków; utrzymywać swoje naczynie w czystości z dala od pożądania; starać się żyć spokojnie, dbać o swoje sprawy i pracować własnymi rękami; zmartwychwstanie Kościoła; pochwycenie;
- 1 Tesaloniczan 5 - Pan przychodzi jak złodziej w nocy kiedy powiedzą 'pokój i bezpieczeństwo'; potrzeba czujności; wierzący przeznaczeni do otrzymania zbawienia; porządek w zborze; nie odpłacać złem za zło; wszystko badajcie, a trzymajcie się tego, co dobre; powstrzymywać się od wszelkiego pozoru zła; duch, dusza i ciało niech będą zachowane bez zarzutu na przyjście Pana.
1 Tesaloniczan 1
1 Tes. 1:4-7
"Wiedząc, umiłowani bracia, że zostaliście wybrani przez Boga; (5) Gdyż nasza ewangelia nie doszła was tylko w słowie, ale także w mocy i w Duchu Świętym, i w pełnym przekonaniu. Wiecie bowiem, jacy byliśmy dla was, przebywając wśród was. (6) A wy staliście się naśladowcami naszymi i Pana, przyjmując słowo pośród wielkiego ucisku, z radością Ducha Świętego; (7) Tak że staliście się wzorem dla wszystkich wierzących w Macedonii i Achai" (UBG)
Komentarz: w niewybranych Ewangelia działa przez słowo, które pobożność - miłość obowiązkowa - przyjmuje jako obowiązek względem Boga. Natomiast wybrani, którzy pokutują względem Boga przez Jezusa Chrystusa, stają się także odbiorcami 'mocy i ducha świętego' przez przyjęcie daru Boskiej miłości agape - miłości prawdy, która rozwija w wybranych postawę służby dla Słowa Bożego nie tylko w jego przestrzeganiu, ale również pogłębianiu zrozumienia, ewangelizacji, nauczaniu i proroctwie. To jest postawa ofiary z jednej strony, dlatego Paweł pisze o przyjęciu słowa w ucisku; z drugiej strony, to także entuzjazm i motywacja ukierunkowana w stronę pracy dla prawdy, dlatego w wersecie 6 czytamy o 'radości ducha świętego'. Ogólnie rzecz ujmując, opis Pawła pokazuje duże zaangażowanie w Ewangelię wybranych wierzących, ich radość z prawdy i gotowość do poświęceń na jej rzecz.
Kontekstowe tematy Biblijne:
- rozszerzony komentarz do 1 Tes. 1:4-7
- spłodzenie z ducha
- nowe stworzenie (2 Kor. 5:17)
- wybrani, niewybrani i ich doświadczenie wiary
1 Tesaloniczan 4
1 Tes. 4:15-17
"Bo to wam mówimy przez słowo Pana, że my, którzy pozostaniemy żywi do przyjścia Pana, nie wyprzedzimy tych, którzy zasnęli. (16) Gdyż sam Pan z okrzykiem, z głosem archanioła i dźwiękiem trąby Bożej zstąpi z nieba, a zmarli w Chrystusie powstaną pierwsi. (17) Potem my, którzy pozostaniemy żywi, razem z nimi będziemy porwani w obłoki, w powietrze, na spotkanie Pana, i tak zawsze będziemy z Panem" (UBG)
Komentarz: przyjście Pana, o którym mówi werset 15, to paruzja - obecność, która rozpocznie się ukazaniem się znaku Syna Człowieczego, a zakończy apokalipsą. Znakiem Syna Człowieczego będzie obiekt, który z ziemi będzie widoczny jako jasno świecąca gwiazda. Będzie to planetoida, która przelatywać będzie w bardzo bliskiej odległości od ziemi, wskutek czego światło odbijające się od jej powierzchni da efekt spadającej gwiazdy. Jednocześnie bliskość ziemi spowoduje, że zostanie zaburzona jej trajektoria lotu i znajdzie się ona na kursie kolizyjnym z naszą planetą. Paruzja zostanie ogłoszona "z okrzykiem", ponieważ informacja o dużych rozmiarów planetoidzie, która za kilka lat ma zderzyć się z ziemią, obiegnie media i spowoduje lament niewidziany wcześniej w historii ludzkości. Werset 17 mówi o obłokach, ponieważ tak właśnie zakończy się paruzja: kiedy planetoida uderzy - wiemy z opisu Biblijnego, że w ocean (Obj. 8:8) - efekt będzie taki, jak wybuch wielu bomb atomowych ogromnej mocy, a w atmosferę wzbije się taka ilość pyłu, że pokryje całą ziemię.
Co ma się zatem wydarzyć w czasie paruzji - apostoł Paweł pisze w badanym fragmencie, że uwielbienie Kościoła. Werset 15 podaje ogólną zasadę: "my, którzy pozostaniemy żywi do przyjścia Pana, nie wyprzedzimy tych, którzy zasnęli". Innymi słowy, ostatni członkowie Oblubienicy Chrystusa, którzy jeszcze będą na ziemi w czasie rozpoczęcia się apokalipsy, w tym czasie zostaną uwielbieni/ pochwyceni/ porwani do natury duchowej. Natomiast ci, którzy mają uzyskać naturę duchową, a nie powstali do rozpoczęcia się paruzji, powstaną wraz z rozlegnięciem się 'okrzyku'. Mowa tutaj o antytypicznych lewitach, tzn. tych członkach Kościoła, którzy nie wykonali w pełni swojego poświęcenia, aby móc uzyskać chwałę Boskiej natury, ale też nie okazali się niewiernymi. Ich działem będzie natura duchowa, ale niższa od natury Boskiej, a ich zmartwychwstanie odbędzie się nie wcześniej jak podczas paruzji Pana.
Kontekstowe tematy Biblijne:
- paruzja - apokalipsa - epifania, czyli rzecz o drugim przyjściu Chrystusa
- znak Syna Człowieczego (Mt. 24:23-31)
- zmartwychwstanie
- kto żyje i wierzy we mnie, nie umrze na wiek (Jn. 11:25,26)
- zmartwychwstanie życia i zmartwychwstanie sądu (Jn. 5:28,29)
1 Tesaloniczan 5
1 Tes. 5:1-6
"A o czasach i porach, bracia, nie potrzebujecie, aby wam pisano. (2) Sami bowiem dokładnie wiecie, że dzień Pana przyjdzie jak złodziej w nocy. (3) Bo gdy będą mówić: Pokój i bezpieczeństwo – wtedy przyjdzie na nich nagła zguba, jak bóle na kobietę brzemienną, i nie ujdą. (4) Lecz wy, bracia, nie jesteście w ciemności, aby ten dzień zaskoczył was jak złodziej. (5) Wy wszyscy jesteście synami światłości i synami dnia. Nie jesteśmy synami nocy ani ciemności. (6) Nie śpijmy więc jak inni, ale czuwajmy i bądźmy trzeźwi" (UBG)
Komentarz: niektórzy spośród badaczy Biblii upierają się, cytując np. Mt. 24:36, że nie możemy wiedzieć o czasie powrotu Pana zanim to nastąpi, a dociekanie tego czasu jest tylko wzniecaniem awantur w Kościele. Trzeba jednak czytać i rozważać wypowiedzi Słowa Bożego razem, a nie wyciągać wnioski z jednego fragmentu, ignorując jednocześnie wszystkie pozostałe. W tym kontekście powyższa wypowiedź apostoła Pawła pokazuje wyraźnie, że wierzący oświeceni duchem, którzy zachowują postawę czuwania, mieli być poinformowani o czasie przyjścia Pana wcześniej - mieli nie być tym faktem zaskoczeni, tak jak reszta świata. Jeśli rozumiemy, jakie narzędzie wybrał Bóg dla zwiastowania powrotu Chrystusa, staje się jasne, dlaczego w I wieku naszej ery mógł o tym wiedzieć tylko Ojciec, a dlaczego obecnie mogą być o tym poinformowani wierzący zanim się to wydarzy. Nie ma więc sprzeczności między Mt. 24:36 i 1 Tes. 5:1-6. Apostoł Paweł natomiast podaje ciekawą wskazówkę odnośnie wypatrywania powrotu Pana: "Bo gdy będą mówić: Pokój i bezpieczeństwo – wtedy przyjdzie na nich nagła zguba". Żeby mogli mówić "pokój i bezpieczeństwo", najpierw musi być niepokój i niebezpieczeństwo. Jest powszechna zgoda co do tego, że obecnie trwająca wojna w Ukrainie jest największym zagrożeniem bezpieczeństwa światowego od 1945 roku (pisane w grudniu 2022). Jest zatem duża szansa, że jej zakończenie wypełni proroctwo Pawła i przybliży nas do rozpoczęcia się długo wyczekiwanych rządów królestwa Chrystusa.
Kontekstowe tematy Biblijne:
- paruzja - apokalipsa - epifania, czyli rzecz o drugim przyjściu Chrystusa
- paruzja jak dni Noego (Mt. 24:36-44)
- znak Syna Człowieczego (Mt. 24:23-31)
1 Tes. 5:7-11
"Ci bowiem, którzy śpią, w nocy śpią, a ci, którzy się upijają, w nocy się upijają. (8) My zaś, którzy należymy do dnia, bądźmy trzeźwi, przywdziawszy pancerz wiary i miłości oraz hełm nadziei zbawienia. (9) Gdyż Bóg nie przeznaczył nas na gniew, lecz abyśmy otrzymali zbawienie przez naszego Pana Jezusa Chrystusa; (10) Który umarł za nas, abyśmy, czy czuwamy, czy śpimy, razem z nim żyli. (11) Dlatego zachęcajcie jedni drugich i budujcie się wzajemnie, jak to zresztą czynicie" (UBG)
Komentarz: Biblia mówi o przeznaczeniu w kontekście zgromadzania królewskiego kapłaństwa - wierzących, którzy mają razem z Chrystusem zasiąść na tronach i osiągnąć chwałę Boskiej natury w przyszłym Królestwie. Nie wszyscy są do tego przeznaczeni, ale tylko wybrani. Przeznaczenie też nie jest pewnością, ale szansą, którą otrzymują na warunku pokuty i nawrócenia do Boga przez Jezusa Chrystusa. Dlatego, aby ten cel przeznaczenia osiągnąć, Paweł zachęca czytelników: "bądźmy trzeźwi, przywdziawszy pancerz wiary i miłości oraz hełm nadziei zbawienia" (werset 8). Wiara, nadzieja i miłość są podstawą naszego zbawienia. Hymn o miłości także kończy się podobnym stwierdzeniem: "A teraz trwają wiara, nadzieja, miłość, te trzy. Z nich zaś największa jest miłość" (1 Kor. 13:13) - miłość, która sprawia, że podążamy za Panem w poświęceniu. Czy dla zbawienia niezbędne jest studiowanie proroctw i wypatrywanie znaków powrotu Pana? W Ef. 4:11 apostoł pisze: "I on ustanowił jednych apostołami, drugich prorokami, innych ewangelistami, a jeszcze innych pasterzami i nauczycielami". Nie wszyscy zatem są prorokami. Pan jednak "umarł za nas, abyśmy, czy czuwamy, czy śpimy, razem z nim żyli" (werset 10), jeśli tylko wykonujemy wiernie tę pracę, do której zostaliśmy wezwani.
Kontekstowe tematy Biblijne:
- wybór i przeznaczenie (Ef. 1:3-6)
- miłość Chrystusa (2 Kor. 5:14,15)
- paruzja - apokalipsa - epifania, czyli rzecz o drugim przyjściu Chrystusa
1 Tes. 5:19-21
"Ducha nie gaście. (20) Proroctw nie lekceważcie. (21) Wszystko badajcie, a trzymajcie się tego, co dobre" (UBG)
Komentarz: duch Boży jest duchem prawdy. Poddawanie się jego wpływowi prowadzi wybranych do coraz lepszego zrozumienia nauk Słowa Bożego, a tym samym otaczającej nas rzeczywistości. W tym sensie prawda jest procesem. Nawet jeśli istnieje jakiś obiektywnie istniejący porządek (a na podstawie Biblii można konstatować, że tak jest), nikt z nas nie ma do niego bezpośredniego dostępu. To, co istnieje w umyśle jest obrazem - rekonstrukcją tego, co istnieje na zewnątrz. A ponieważ rekonstrukcją, to także procesem ciągłego przybliżania się do tego, co prawdziwe, jednocześnie bez nadziei na bezpośrednie tego doświadczenie. Pan Jezus mówi, że życie wieczne jest poznawaniem - nie poznaniem, nie stanem, ale właśnie procesem ciągłej poznawczej przemiany. Do tego nawiązują słowa Pawła zapisane w 1 Tes. 5:19-21. Zadaniem wybranych jest ciągłe badanie prawdy, 'a trzymanie się tego, co dobre'. Zaniechanie tej pracy jest wygaszaniem ducha, a do tego prowadzi de facto praktyka uprawiana przez wszystkie (chyba można powiedzieć, bez wyjątku) wyznania chrześcijaństwa, które w pewnym momencie ogłaszają, że poznały prawdę. Ich członkowie mogą odtąd poznawać tylko to, o czym napisano w oficjalnym katechiźmie, a każde wyjście poza staje się zdradą wiary. Nie tak odczytuję nauczanie Biblii. 'Badanie wszystkiego' nie oznacza tolerowania/ przyjmowania błędu - przyjmować mamy to, co dobre. Ale nie wiem, co jest dobre, zanim tego nie poznam i nie ocenię. Dlatego wiara nie oznacza zamykania oczu na to, co jest mi obce lub niewygodne, ale właśnie umiejętność wyboru tego, co jest dobre; stosowania zasad prawdy w celu kształtowania zrozumienia i postępowania zgodnie z duchem Boga.
Kontekstowe tematy Biblijne:
- etyka w Biblii
- "czy można...?", czyli rzecz o znaczeniu prawa w podejmowaniu decyzji
- co to jest prawda? (Jn. 18:38)
- życie wieczne przez poznawanie Boga (Jn. 17:3)
- w końcu bracia cokolwiek jest... (Flp. 4:8)
1 Tes. 5:23,24
"A sam Bóg pokoju niech was w pełni uświęci, a cały wasz duch, dusza i ciało niech będą zachowane bez zarzutu na przyjście naszego Pana Jezusa Chrystusa. (24) Wierny jest ten, który was powołuje; on też tego dokona" (UBG)
Komentarz: uświęcenie jest procesem przywodzenia do świętości (gr. hagiazo - uświęcić; hagios - święty). Święty to inaczej niewinny, nieskalany i takimi też mamy być: "święci i nienaganni przed jego obliczem w miłości" (Ef. 1:4). Narzędziem uświęcenia jest miłość - Boska miłość agape, miłość prawdy, która "jest rozlana w naszych sercach przez Ducha Świętego, który został nam dany" (Rzym. 5:5). Dlatego w 1 Tes. 5:24 apostoł pisze, że "ten, który was powołuje [Bóg]; on też tego dokona". Miłość jednak jest wpływem, któremu musimy się poddać przez wiarę - jest narzędziem w ręku powołanych, nie przymusem. Dlatego w Flp. 2:12,13 Paweł upomina wierzących, aby z tego narzędzia korzystali: "Dlatego, moi umiłowani, tak jak zawsze byliście posłuszni, nie tylko w mojej obecności, ale jeszcze bardziej teraz, pod moją nieobecność, z bojaźnią i drżeniem wykonujcie swoje zbawienie. Bóg bowiem sprawia w was i chęć, i wykonanie według jego upodobania". Tak rozumiane uświęcenie ma 'zachować bez zarzutu' ducha, duszę i ciało (werset 23). Pojęcie duszy oznacza w Biblii istotę żywą, ale także osobowość. Na tak rozumianą duszę składa się duch umysłu i ciało charakteru. Zatem poprzez swojego ducha miłości prawdy Bóg oddziaływuje na duszę/ osobowość człowieka, najpierw reformując myślenie, a następnie poprzez wykonywanie prawdy, także charakter.
Kontekstowe tematy Biblijne: