Usprawiedliwienie jest procesem rzeczywistej reformy charakteru człowieka aż do zupełnej zgodności z normą Boskiej sprawiedliwości. Grzech pierworodny i zadośćczyniąca mu ofiara Jezusa Chrystusa obrazują, co składa się na postępowanie, które w oczach Boga jest sprawiedliwe: 1) przekonanie zgodne z prawdą i 2) postępowanie zgodne z przekonaniem. Sprawiedliwy charakter zakłada zatem posiadanie elementu afektywnego w postaci zaufania do przyjętych standardów jako zgodnych z uniwersalnymi zasadami Boga oraz elementu normatywnego w postaci wiedzy - zrozumienia mechanizmów rządzących rzeczywistością, tak aby podejmowane decyzje były zgodne z prawem Bożym. Usprawiedliwienie jest z wiary, ponieważ wiara posiada dokładnie te dwa elementy: wiara jest zaufaniem połączonym z przekonaniem. Wiara nie tylko zakłada, że dana propozycja jest prawdziwa (przekonanie), ale także jest gotowa działać w oparciu o nią (zaufanie). Świadome postępowanie w oparciu o zasady wiary z czasem rozwinie charakter, który będzie im odpowiadał.
Kompletne usprawiedliwienie jest współdziałaniem Boga i człowieka. Początkiem naprawy charakteru musi być świadoma decyzja człowieka; przewartościowanie postaw, zachowań, poglądów. Nowy Testament używa w tym miejscu greckiego metanoia oznaczającego 'zmianę myślenia', które w języka polskim tłumaczymy jako 'pokuta'. Wybrani, którzy w obecnym czasie pokutują w imię Jezusa Chrystusa, stają się odbiorcami Boskiego ducha ofiarniczej miłości agape, która jest także miłością prawdy. Powodowani jej wpływem, podejmują ofiarę w kierunku uczenia się Słowa Bożego oraz przeobrażania charakteru zgodnie z pozyskanym zrozumieniem. Usprawiedliwienie obejmuje zatem dwa obszary osobowości człowieka: umysł/ świadomość i charakter/ podświadomość. Umysł ulega przeobrażeniu w momencie przyjęcia ducha poświęcenia dla prawdy Słowa Bożego, dlatego Nowy Testament mówi w kilku miejscach o usprawiedliwieniu jako już dokonanym w wierzących. Przemiana charakteru natomiast jest procesem długotrwałym, wymagającym przede wszystkim znajomości Boskich zasad, ale także uważnej obserwacji siebie i samokontroli.
Doktryna usprawiedliwienia przypisanego (poczytanego), zgodnie z którą Bóg uznaje za sprawiedliwego człowieka grzesznego, nie ma podstawy w Biblii. Bóg nie poczytał wiary Abrahama za sprawiedliwość (Rdz. 15:6; Rzym. 4:3), ale poczytał ją ku usprawiedliwieniu, tzn. Bóg uznał, że wiara Abrahama była odpowiednia do przeprowadzenia z powodzeniem procesu rzeczywistego usprawiedliwienia. Proces ten zostanie ukończony w przyszłym dniu sądu, kiedy to Abraham i inni wierni Starego Testamentu zostaną wzbudzeni i obdarzeni duchem zrozumienia, co zakończy proces usprawiedliwienia i uczyni ich najwyższą spośród klas restytucyjnych.
Powiązane tematy:
- wykład tematyczny: Usprawiedliwienie w Chrystusie
- komentarze rozszerzone: Rzym. 3:21-24, 4:1-8, 4:11-12, Jak. 2:24-26
- komentarze proste: Jak. 2:20-23, 2:24-26