Badania naukowe pokazują, że naszym postępowaniem nawet w 95 proc. kieruje podświadomość - skrypty zachowania, które działają na zasadzie akcja-reakcja. Kiedy znajdujemy się w określonych okolicznościach, reagujemy na nie w taki predefiniowany sposób. Jeśli dobrze kogoś znamy, mówimy, że znamy jego charakter, ponieważ z dużą dozą pewności można przewidzieć jego zachowanie w reakcji na określoną sytuację. To pierwsza istotna obserwacja w temacie pokuty i nawrócenia. Druga jest taka, że charakter rozwija się w dużej części także w sposób podświadomy - nabywamy pewnych cech w kontakcie z otoczeniem od pierwszych chwil życia, bez udziału świadomej myśli. Trzecia obserwacja dotyczy natomiast faktu, że w pewnym momencie jesteśmy gotowi do tego, aby włączyć element myślowy - niejako spojrzeć na siebie z boku i dokonać ewalucji swojego postępowania. Jeśli ewalucja nie wypada pomyślnie, tzn. ukazuje potrzebę zmiany działania, wówczas naturalnym kolejnym krokiem powinno być podjęcie pokuty i nawrócenia.
Pokuta jest tłumaczeniem greckiego metanoia [G3341] oznaczającego dosłownie zmianę myślenia. Nawrócenie to z kolei greckie epistrofe [G1995] oznaczające zmianę kierunku. Jeśli zatem nasze 'przyjrzenie się' sobie nie daje korzystnego obrazu, wynikiem tego powinna być zmiana myślenia - odrzucenie dotychczasowego sposobu postępowania. Ponieważ jednak nie może w tym miejscu pozostać próżnia - potrzebujemy nowych wzorców postępowania, nowych zasad - w parze z pokutą idzie nawrócenie, czyli wspomniana zmiana kierunku działania. W tym sensie pokuta i nawrócenie są jak dwie strony medalu - jedno nie może zaistnieć bez drugiego. Kiedy mówimy o pokucie i nawróceniu w kontekście Ewangelii, wówczas osią zmiany staje się wzór doskonałości pokazany w Jezusie Chrystusie. Jej fundamentem musi być wiara - przyjęcie Jezusa Chrystusa za swojego Zbawiciela i wzór, do którego odtąd chcę aspirować w moim życiu. Dopiero rozpoznanie przez pryzmat wiary grzeszności dotychczasowego postępowania pozwoli je zidentyfikować i odrzucić po to, aby w to miejsce rozwijać łaski charakteru - owoc ducha.
Nowy Testament wykorzystuje bogatą symbolikę dla opisania procesu pokuty i nawrócenia. Ponieważ charakter zapisany jest w ciele (w komórkach układu nerwowego), przeczytamy o 'ciele grzechu', a także Ciele Chrystusa, którym stajemy się przez wiarę w Zbawiciela. A jeśli charakter to ciało, apostoł Paweł będzie także pisał o 'nowym człowieku' i 'starym człowieku' - starym, którego dosłownie 'zrzucamy' przez pokutę i nowym, którego przyoblekamy przez posłuszeństwo wiary. Z kolei symbolem pokuty i nawrócenia jest chrzest wodny, w którym zanurzenie reprezentuje pogrzebanie starego człowieka w śmierci, a wynurzenie - narodzenie się człowieka nowego, nowego ciała charakteru. Pokuta i nawrócenie są obowiązkiem każdego człowieka. "Bóg wprawdzie pomijał czasy tej nieświadomości, teraz jednak nakazuje wszędzie wszystkim ludziom pokutować" (Dzieje 17:30). Wszyscy zostaliśmy wyposażeni w zdolność analizowania i zmiany swojego działania. Co więcej, w 1. i 2. rozdziale listu do Rzymian apostoł Paweł dowodzi, że rozpoznanie istnienia Boga i poddanie się Mu jest tak możliwością, jak i powszechnym obowiązkiem. Jakiekolwiek dalsze działanie Boga w procesie usprawiedliwienia człowieka musi rozpocząć się od jego własnej decyzji potwierdzonej pokutą i nawróceniem.
Powiązane tematy:
- wykłady tematyczne: Nowe stworzenie i przemiana wewnętrznego człowieka
- komentarze rozszerzone: Dzieje 2:38, Rzym. 6:3-5, 1 Kor. 6:9-11, Kol. 3:8-11
- komentarze proste: Rzym. 1:19,20; Rzym. 6:1-6; Ef. 4:20-24