We fragmencie 1 Kor. 1:26-31 apostoł Paweł zwraca uwagę braci w Koryncie, że "Niewielu tam mędrców według oceny ludzkiej, niewielu możnych, niewielu szlachetnie urodzonych" (BT). Stało się tak, "by to co jest, unicestwić, tak by się żadne stworzenie nie chełpiło wobec Boga" (BT). Posiadanie ww. wymienionych charakterystyk sprawia, że człowiek widzi siebie jako tego, który 'może' - jest mądry, jest mocny, posiada szlachetne pochodzenie i niczego mu nie brakuje. Tymczasem w oczach Pana Boga "ty jesteś nieszczęsny i godzien litości, i biedny i ślepy, i nagi" (Obj. 3:17 BT). Zmiana kondycji człowieka leży zupełnie poza zasięgiem ludzkich możliwości, dlatego apostoł Paweł podkreśla, że jest to w pełni dziełem Boga, przez którego "jesteście w Chrystusie Jezusie, który stał się dla nas mądrością od Boga i sprawiedliwością, i uświęceniem, i odkupieniem" (BT). Nasze bycie w Chrystusie Jezusie oznacza członkostwo w jego Ciele Chrystusowym, którego on sam jest Głową i dzięki służbie którego my w to Ciało jesteśmy włączeni (Ef. 1:22,23, 4:15; Kol. 3:15).
Członkostwo w Ciele Chrystusowym nie jest jednak bliżej nieokreśloną, czy wręcz mistyczną (wirtualną) przynależnością, ale wspólnotą ducha - jednością charakteru (Jn. 15:1-10; Rzym. 8:29; 1 Kor. 12:12,13). Wskazuje na to wyraźnie badany 1 Kor. 1:30 - wymienione tutaj cztery urzędowe działania Jezusa Chrystusa jako naszego Odkupiciela wskazują na odpowiednie cechy charakteru, które muszą być wykształcone w wybranych, aby cel ich powołania został osiągnięty. Jako cztery pierwszorzędne łaski Boskiego charakteru Słowo Boże wskazuje miłość, mądrość, moc i sprawiedliwość (2 Pt. 1:5-9) - dalsza analiza powinna wykazać, w jaki sposób wymienione przez Pawła w 1 Kor. 1:30 działania naszego Pana kształtują w wybranych wszystkie wymienione cechy.
Trzeba jednak na początek powiedzieć na temat odkupienia. Apostoł Paweł wymienia odkupienie obok mądrości, sprawiedliwości i poświęcenia (gr. hagiasmos), co może wskazywać znaczenie odrębne od pozostałych wymienionych cech. W sensie szczegółowym tak jest, co zostanie pokazane w dalszej części komentarza. Niemniej w sensie ogólnym odkupienie jest dla wybranych także źródłem mądrości, sprawiedliwości i poświęcenia. Wynika to z definicji. Podstawowa definicja odkupienia (gr. apolytrosis) to proces wykorzystania ceny równoważnej (gr. anti-lytron), którą przez swoją ofiarę zapewnił za złowieka Jezus Chrystus. Niemniej apostoł Paweł pokazuje w Rzym. 5:18-19, że pojęcie odkupienia ma dwojakie odniesienie. Odkupienie w sensie podanym w Rzym. 5:18 ma szczególne zastosowanie w 1 Kor. 1:30, ale o tym będzie mowa w dalszej części.
Natomiast odkupienie, o którym naucza Rzym. 5:19, stanowi definicję ogólną, która jest podstawą rozwijania w wybranych wszelkich zalet charakteru. Czytamy tam bowiem ogólnie, iz ceną za nieposłuszeństwo Adama jest posłuszeństwo Jezusa Chrystusa. Nasz Pan, zgodnie z jego własnym oświadczeniem, przyszedł po to, aby dać świadectwo prawdzie (Jn. 18:37). W Ef. 1:7,8 Paweł pokazuje, że ta łaska odkupienia jest na nas wylewana "we wszelkiej mądrości i roztropności" (BG). Mamy zatem nasz udział w odkupieniu wówczas, kiedy uczymy się od naszego Mistrza i korzystamy z wzoru, który nam pozostawił, reformując nasze charaktery na obraz jego charakteru (Mt. 11:29; Rzym. 8:29; 1 Pt. 2:21,22). Dotyczy to wszelkich zalet charakteru, a w szczególności łask pierwszorzędnych, o których naucza 2 Pt. 1 :5-9 - miłości, mądrości, mocy i sprawiedliwości.
Postępując zatem w kolejności podanej w 1 Kor. 1:30 -
- pierwszą pierwszorzędną łaską charakteru rozwijaną przez naszego Pana w wybranych jest mądrość. Według słów apostoła Piotra z 2 Pt. 1:5 mądrość jest połączeniem gnosis - wiedzy i arete - nadziei, odwagi. Te dwa elementy są esencją mądrości. Sama wiedza nie oznacza jeszcze mądrości, jeśli nie będzie zastosowana. Odwaga bez wiedzy może się zamienić w szaleństwo. Tylko połączenie wiedzy z odwagą w jej stosowaniu oznacza prawdziwą mądrość z góry. Widzimy to w przypadku naszego Pana, który nie tylko występował z ogromną odwagą, przeciwstawiając się uczonym w Piśmie, ale także doskonale znał Pisma, dzięki czemu mógł z jednej strony wykazywać błędy ówczesnej doktryny religijnej, a z drugiej strony pokazywać, czym jest rzeczywiste wypełnianie Prawa Bożego;
- drugą pierwszorzędną łaską charakteru rozwijaną przez naszego Pana w wybranych jest sprawiedliwość, która w swojej istocie jest miłością obowiązkową. Sprawiedliwe postępowanie oznacza oddawanie każdemu tego, co się mu słusznie należy. 2 Pt. 1:6,7 pokazuje sprawiedliwość w jej dwóch składnikach: eusebeia, czyli pobożność, jest naszą miłością obowiązkową wobec Boga; filadelfia, czyli miłość braterska, jest naszą miłością obowiązkową wobec ludzi. Warto zauważyć, że podstawą sprawiedliwości jest mądrość - jeśli mamy oddawać to, co się z prawa należy, czy to Bogu czy ludziom, musimy posiadać jego dobrą znajomość (gnosis) i nie bać się go stosować (arete);
- trzecią pierwszorzędną łaską charakteru rozwijaną przez naszego Pana w wybranych jest poświęcająca miłość agape. Widzimy ją w naszym Panu, który poświęcił dla sprawy 'wydania świadectwa prawdzie' swoje życie i wpatrując się w jego przykład, pragniemy iść tą samą drogą, zgodnie ze słowami apostoła Pawła: "Albowiem miłość Chrystusowa przyciska nas, jako tych, którzyśmy to osądzili, iż ponieważ jeden za wszystkich umarł, tedy wszyscy byli umarłymi; A że za wszystkich umarł, aby ci, którzy żyją, już więcej sobie nie żyli, ale temu, który za nich umarł i jest wzbudzony" (2 Kor. 5:14,15 BG). Zatem Jezus jest naszym poświęceniem, jeśli jego przykład wzbudza w nas poświęcającą miłość i pragnienie ofiarowania Bogu życia na jego wzór. Poświęcenie wznosi się na fundamencie dwóch wcześniej omówionych cech, tzn. mądrości i sprawiedliwości, dlatego Pismo św. uczy, że duch poświęcenia udzielany jest tym, którzy pokutują i nawracają się do Boga (Dzieje 2:38).
Zbudowanie kompletnego charakteru na obraz Jezusa Chrystusa nie kończy się jednak na poddaniu się wpływowi miłości agape. Kamieniem wieńczącym całą budowlę musi być bowiem przymiot mocy - stałości charakteru, który nie zmienia kursu bez względu na okoliczności. Apostoł Piotr pokazuje w 2 Pt. 1:6, że na moc charakteru składają się egkrateia oraz hypomone - rozmaicie tłumaczone w przekładach, dlatego warte dodatkowego omówienia. I tak egkrateia bywa tłumaczone jako wstrzemięźliwość, powściągliwość bądź panowanie nad sobą. Sensem egkrateia jest stawianie oporu wpływom, które są w nas samych, naszej psychice i naszym ciele. Hypomone tłumaczone jest jako wytrwałość lub cierpliwość; jego istotą jest powstrzymywania negatywnych reakcji i trwanie w dobrym wobec nieosobowych czynników zewnętrznych, takich jak warunki materialne, pogodowe, niepowodzenia bądź inne okoliczności. Do kompletu cech składających się na moc można jeszcze dodać makrohtymia; tłumaczona jako wielkoduszność lub nieskwapliwość, oznacza trwanie w dobrym pomimo czynników zewnętrznych osobowych, czyli po prostu niesprawiedliwego postępowania osób w naszym otoczeniu. W ten sposób otrzymujemy kompletny przymiot mocy charakteru, którego żadne czynniki - wewnętrzne bądź zewnętrzne, osobowe bądź nieosobowe - nie są w stanie odwieść od wiernego wypełniania poświęcenia.
W jaki sposób moc charakteru wybranych budowana jest przez odkupienie Jezusa Chrystusa? Z pewnością odkupienie w definicji ogólnej podanej w Rzym. 5:19 buduje moc charakteru wybranych, podobnie jak buduje mądrość, sprawiedliwość i miłość, ponieważ przykład posłuszeństwa podawany przez naszego Pana od momentu chrztu zawiera w sobie każdą cechę. Wydaje sie jednak, że mówiąc o odkupieniu w 1 Kor. 1:30, apostoł Paweł szczególnie bierze pod uwagę definicję odkupienia podaną w Rzym. 5:18 - równoważność sprawiedliwego czynu Jezusa za niesprawiedliwy czyn Adama. Nasz Pan wypełnił tę równoważność, kiedy będąc zawieszony na krzyżu, doświadczył najtrudniejszej próby ze wszystkich, a mianowicie doświadczył poczucia opuszczenia przez Boga i strachu, że przyczyną jest niedostateczne wywiązanie się przez niego ze swojej misji.
Choć w tej próbie w jakimś stopniu brały udział wszystkie pierwszorzędne łaski charakteru Jezusa Chrystusa, szczególnej próbie została poddana jego moc i to we wszystkich aspektach: makrohtymia, ponieważ musiał znosić nieprzyjazną mowę Żydów zebranych pod krzyżem; hypomone, ponieważ fizycznie został przybity do drzewa oraz egkrateia, ponieważ walczył z bólem, zmęczeniem i poczuciem opuszczenia przez Boga. Mimo wszystko charakter naszego Pana okazał się być w pełni skrystalizowany i wzmocniony, aby zapewnić kompletną cenę naszego odkupienia i być wzorem także w aspekcie kształtowania mocy charakteru wybranych (Hbr. 5:8,9).